Ochrona gruntów rolnych i leśnych w praktyce administracyjnej w pytaniach i odpowiedziach

Ochrona gruntów rolnych i leśnych podlega nieustannym przemianom w naszym kraju. Wpływ na realizowanie wymogów ustawy o ochronie gurtów leśnych i rolnych mają nie tylko nowelizacje tej ustawy, ale i ustaw dotyczących planowania przestrzennego i budownictwa. Odchodzenie od rolnictwa tradycyjnego na rzecz zabudowy nierolnej staje się masowe, co ujawnia problemy systemowe w zakresie uchwalania planów miejscowych i wydawania decyzji o wyłączeniu gruntów z produkcji. Ostatnie zmiany w ustawie o ochronie gruntów rolnych i leśnych, dotyczące zabudowy zagrodowej problemy te uwydatniają i stawiają nowe wyzwania przed urzędnikami. Poza częścią prezentacyjno-wykładową, zgodnie z założeniami seminarium, będą udzielane odpowiedzi na pytania uczestników. Prowadząca wyprofiluje wykład tak, by konkretne wątpliwości uczestników w zakresie tematu zostały wyjaśnione.

• Zdobycie wiedzy, jak prawidłowo formułować projekt zmiany planu przestrzennego, aby uzyskać zgodę ministerialną na zmianę przeznaczenia oraz jak wydawać decyzje inwestycyjne dotyczące gruntów rolnych i leśnych - o wyłączeniu z produkcji i opłatach, o podziale nieruchomości i ustalaniu warunków zabudowy.
• Uzyskanie informacji na temat zmian prawnych, które mogą mieć wpływ na procedury uchwalania miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego oraz na wydawanie decyzji o warunkach zabudowy.
• Usystematyzowanie wiedzy w zakresie procesu wyłączania gruntów z produkcji i ujawniania powstałych zmian w ewidencji gruntów.
• Poznanie aktualnych informacji na temat prowadzenia postępowań administracyjnych i wydawania decyzji w przedmiotowym zakresie.
• Zapoznanie się z aktualnym orzecznictwem sądowym.

1. Rodzaje wartości nieruchomości.
• Celu wyceny.
2. Kwalifikowanie gruntu, jako rolnego lub leśnego.
• Czy informacje z ewidencji gruntów są tu zawsze miarodajne?
• Obowiązek aktualizacji ewidencji i konsekwencje jego zaniedbania.
3. Przeznaczanie gruntów na cele nierolne i nieleśne
• Zgoda Ministra. Uznanie administracyjne i jego kryteria
• Zgody wyrażone w starych planach. Zagadnienie „skonsumowania” zgody starym planem miejscowym.
• Wadliwa zmiana przeznaczenia w planie /bez zgody/
• Sytuacja braku planu miejscowego. Wydawanie decyzji WZiZT na terenie rolnym lub leśnym. Uzgodnienie decyzji WZZT na terenie rolnym lub leśnym a zgodność z przepisami odrębnymi.
• Strony postępowania.
4. Ochrona gruntów rolnych i leśnych a podział nieruchomości. Czy budynki na gruncie rolnym lub leśnym oznaczają kwalifikację działki, jako budowlanej?
5. Drogi dojazdowe do gospodarstw rolnych lub leśnych.
6. Ocena środowiskowa w toku postępowania o ochronę gruntów rolnych i leśnych. Torfowiska.
7. Wyłączenie gruntów z produkcji rolnej lub leśnej.
• Procedura. Data faktycznego wyłączenia.
• Obowiązki wyłączającego z produkcji. Konsekwencje ich nieokreślenia w decyzji administracyjnej i niewypełnienia przez wyłączającego.
• Opłaty za wyłączenie. Jak liczyć? Czy wyłączenie z produkcji i wysokość opłaty musi być objęte jedną decyzją administracyjną?
- Odliczenia i ulgi. Egzekucja i przedawnienie opłaty.
- Zwrot opłaty
- Wyłączenie z opłaty. Jak rozumieć „cele budownictwa mieszkaniowego”?
8. Zabudowa zagrodowa a ochrona gruntów rolnych lub leśnych. Zmiany wprowadzone ustawą z dnia 17 listopada 2021 r. o zmianie ustawy o ochronie gruntów rolnych i leśnych (Dz.U.2021.2163)
• Pojęcie zabudowy zagrodowej. Definicja po nowelizacji.
• Inwestor w zabudowie zagrodowej
• Ograniczenia ustawowe w zainwestowaniu w zakresie siedliska.
• Wyłączenie z produkcji 30% gruntu. Warunki nienałożenia opłaty za wyłączenie. Konsekwencje nieprawidłowego wyłączenia
9. Sankcje administracyjne za nieprawidłowe wyłączenie z produkcji.

Pracownicy starostw powiatowych i urzędów gmin zajmujący się inwestycjami na gruntach rolnych i leśnych oraz podziałami tych gruntów.

Prawnik w Biurze Rzecznika Praw Obywatelskich, były etatowy członek SKO w Krakowie, doświadczony trener i wykładowca specjalizujący się w tematyce takiej jak: ustalanie warunków zabudowy i zagospodarowania terenu, rozgraniczanie nieruchomości, regulacja stanu prawnego nieruchomości, prawo wodne.