ANALIZA CELowa (3/2019) prezentuje wyniki badania próbki raportów o stanie gminy wylosowanej z uwzględnieniem wszystkich rodzajów gmin. Wyniki badania oraz opracowane na ich podstawie wnioski i rekomendacje ogniskują się wokół problemu „wzmocnienia udział obywateli w (…) funkcjonowaniu i kontrolowaniu organów publicznych”. Takie właśnie zwiększenie udziału mieszkańców w funkcjonowaniu samorządu terytorialnego było bowiem deklarowanym przez ustawodawcę celem wdrożonego właśnie po raz pierwszy obowiązku sporządzania raportów o stanie gminy.



Wyniki badania pokazują, że w pierwszym roku funkcjonowania raportów cel ich wprowadzenia nie został w satysfakcjonującym stopniu osiągnięty. Chociaż raporty są łatwo dostępne w internecie, to mieszkańcy tylko w małej części gmin uczestniczyli w debacie na ich temat. Także dostępność relacji z sesji rad gmin, podczas których odbywały się debaty nad raportami, jest słaba: relacje są trudne do znalezienia i nie jest łatwo z nich korzystać.



Oprócz udziału mieszkańców i dostępności raportów oraz relacji z debat na ich temat przenalizowano także, na ile przystępna była forma raportów: poziom trudności stosowanego w nich języka, obszerność, atrakcyjność graficzna itp.